Fevt’ ve ‘terk’ arasındaki fark

FEVT’ VE ‘TERK’ ARASINDAKİ FARK

Üzerinde "faite" yani meşru bir mazeret sebebiyle vaktinde eda edemediği namaz borcu olan kimselerin sünnetleri kılabileceği; Üzerinde meşru mazeret olmadan terkedilen namaz borcu olanların ise, sünnet ve nafile kılamayacağı, çünkü faite' ile mazeretsiz terkedilmiş namazların kazasının aynı olmadığı Fevt’ ve ‘terk’ arasındaki fark Nokta

. hususuna gelince :

Sözlük anlamında "fevt" bir şeyi yapamadan vakti geçmek; "terk" ise, bir şeyi bırakmak, bir işten vazgeçip, onu kasden yapmamak demektir. Ancak, sözlük anlamları farklı olan bu iki kelime fıkıhta, namazla ilgili terim olarak, arada fark gözetilmeksizin, aynı anlamda, birbiri yerine kullanılmaktadır. Hemen bütün fıkıh kitaplarında "faite" kelimesi, ister mazeret sebebiyle, ister mazeretsiz olsun, "vaktinde eda edilmemiş olan namaz" anlamında kullanıldığı gibi, mesela Alaüddin es-Semerkandî'nin "Tuhfetü'l-fukaha" adlı eserinde; (kaza namazlarında tertibin sukutu ile ilgili olarak)

"Kim bir namazı terkeder, sonra bu faiteyi hatırlar olduğu halde beş vakit kılarsa." ve
"Kim bir vakit namazı terkeder, sonra bu faite hatırında olarak bir ay namaz kılarsa."[1][16] gibi ifadelerinde, bu iki kelime arasında hiçbir mana ve hüküm ayrılığı gözetilmemiş; terkedilen namaza "faite" denilmiştir. Babertî'nin "el-İnaye" adlı "Hidaye" şerhinde " Fevt’ ve ‘terk’ arasındaki fark Nokta

. men fatethü salatın ev fevveteha amden Fevt’ ve ‘terk’ arasındaki fark Nokta

." (kim bir namazı kaçırır veya kasden geçirirse Fevt’ ve ‘terk’ arasındaki fark Nokta

.)[2][17] ibaresinde de, fevt kelimesi hem mazeret sebebiyle, hem de kasden vakti geçen namaz için kullanılmıştır. Esasen, vaktinde eda edilmemiş olan namazlara "metruke" (terkedilmiş) yerine "faite" (vakti geçmiş) denilmesinin, -başka bir maksatla değil, sadece,- müslümanın namazını ancak bir özürle geçirmiş olabileceğine dair hüsn-i zan sebebiyle olduğu, fıkıh kitaplarında beyan edilmektedir.[3][18]

__________________